پایان نامه عوامل رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق جزا

پایان نامه عوامل رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق جزا پایان نامه عوامل رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق جزا

دسته : حقوق

فرمت فایل : word

حجم فایل : 439 KB

تعداد صفحات : 200

بازدیدها : 249

برچسبها : پایان نامه حقوق مسئولیت کیفری رفع مسئولیت حقوق جزا

مبلغ : 20000 تومان

خرید این فایل

دانلود پایان نامه word کارشناسی ارشد رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی با موضوع عوامل رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق جزاء

معرفی پایان نامه عوامل رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق جزا

حقوق جزا تنها پس از آشنایی با مسئولیت کیفری مبتنی بر تقصیر بود که مورد توجه قرار گرفت تا نگاهی عمیق بر آن و عواملی که دافع مسئولیت است را موضوع تحقیق قرار دهیم

پایان نامه ای که پیش روی خواننده گرامی قرار دارد به پایه چنین دیدگاهی از مسئولیت کیفری و عواملی که در رفع مسئولیت کیفری موثر واقع می شود را مورد بررسی قرار می دهد تا مجموعه کامل از این مقوله مهم که به صورت پراکنده و بدون جمع بندی و نتیجه گیری در کتب حقوق جزاء مورد بررسی قرار گرفته را مفصلا و به طور کامل ارائه داده باشیم.

مفاهیم مسئولیت کیفری

در تعریف مسئولیت کیفری اتفاق نظر وجود ندارد، با این حال می توان تعریف های گوناگونی را که حقوقدانان برای آن ارائه داده اند به یکی از سه تعریف زیر ارجاع داد:

1- مسئولیت کیفری عبارتست از قابلّیت یا اهلّیت، شخص برای تحمل تبعات جزایی رفتار مجرمانه خود.

2- مسئولیت کیفری عبارتست از اینکه تبعات جزایی رفتار مجرمانه شخص بر او الزام یا تحمیل گردد.

3- التزام یا مجبور بودن شخص نسبت به تبعات جزایی رفتار مجرمانه خود مسئولیت کیفری نامیده می شود.

به طور کلی مسئولیت یعنی تعهد به پاسخگویی به نتایج حاصل از عمل خود از نظر حقوق جزا. مسئولیت یعنی تعهد به پاسخگویی به نتایج ارتکاب اعمال مجرمانه یعنی تحمل مجازات تعیین شده برای آنها از دیدگاه کیفری، ارتکاب جرم یا هر نوع تخطی؟ از قوانین و مقررات جزایی تنها و بخودی خود موجب مسئولیت کیفری نیست، بلکه برای اینکه مرتکب جرم را از نظر اخلاقی و اجتماعی مسئول و قابل سرزنش و مجازات بدانیم لازم است که :

اولاً: وقوع رفتار مجرمانه یا پدیده جزایی از میل و اراده آگاهانه مرتکب آن نشأت گرفته باشد و نیز نحوه پندار و کردار و جریان تصمیم گیری او را مشخص کند.

ثانیاً: عمل مجرمانه که با اندیشه و قصد و میل مرتکب در خارج تحقق یافته است باید حاکی از سوء نیت مرتکب یا ناشی خبط و خطای او باشد.

رعایت نکات فوق الذکر در امر رسیدگی به مسائل کیفری، متداول و لازم الاجراست و احراز وقوع جرم از ناحیه مرتکب شرط اساسی و پایه اولیه مسئولیت کیفری محسوب می شود.

ثالثاً: به نظر عدالت کیفری، برای اینکه جرم را مسئول بشناسیم، علاوه بر اراده ارتکاب و سوء نیت یا تقصیر جزایی، باید بین جرم انجام یافته و فاعل آن، قابلیت انتساب موجود باشد، تا بتوان او را مستحق مجازات دانست.

عوامل رافع مسئولیت کیفری

برای آنکه کسی مسئول افعال خود شناخته شود باید در حین ارتکاب جرم مدرک و مختار فرض شود. پیش از آنکه مسئولیت کیفری بزهکار احراز گردد باید مجرمیت یا بزهکار بودن او نیز به اثبات برسد. مفهوم مجرمیت با فرض تقصیر اعم از عمدی و یا سهوی که عنصر روانی جرم را تشکیل می دهد قابل درک است. اگر تقصیری از کسی سرنزده باشد مجرم نیست و یا به عبارت دیگر جرمی واقع نشده است. بنابراین، نوبت به احراز مسئولیت کیفری نمی رسد.

از جمله سببهای دیگری که مانع از تحقق جرم می گردد، حکم به اباحه فعل است. همانگونه که در فصول پیشین شرح آن گذشت، گاه به موجب دستور قانونگذار و برای تامین مصلحت معینی، فعل مجرمانه مباح تلقی می شود و مانع از مواخذه فاعل می گردد. برای مثال، دفاع از جان یا مال خود یا دیگری حق هر انسانی به شمار می آید. لذا، مدافع مشروع برای حفظ حقوق خود اجازه دارد در حد دفع تجاوز به هر فعلی که احتمالا جرم محسوب می شود مبادرت کند. نتیجه اجرای این حق با آثار رفع مسئولیت کیفری یعنی معافیت از مجازات مشابه است. لیکن، این معافیت مبنای واحدی ندارد.

اسباب اباحه (یا جهات مشروعیت) عموما کیفیاتی عینی و خارجی است و علاوه بر مباشر در حق شرکاء و معاونان جرم نیز موثر است ولی اسباب رافع مسئولیت کیفری شخصی و درونی است. بنابراین، هرگاه در ارتکاب جرم، مباشر همکارانی داشته باشد، صفاتی مانند جنون و صغر که تنها به او منتصب است از دیگران رفع مسئولیت کیفری نمی کند.

غیر از جهات مشروعیت که از فاعل رفع تقصیر می کند و یا کیفیاتی که مانع استقرار مسئولیت کیفری می گردد، معافیت از مجازات در مواردی که با حکم قانونگذار نیز در قانون پیش بینی شده که باید از جهات یا کیفیات مذکور تمیز داده شود. گاه، قانونگذار در اجرای سیاست مقابله با بزهکاران و تامین مصالح خاص اجتماعی معافیت از مجازات را در اوضاع و احوال و جرایم خاص به بعضی از برهکاران وعده داده آنها را معذور شناخته است که این عذر هیچ گاه رفع تقصیر و نیز مسئولیت از بزهکاران نمی کند.

عذرهای قانونی موضوع بحث ما در فصول آینده خواهد بود. در این قسمت به کیفیاتی مانند جنون و اجبار که در میزان مسئولیت موثر است خواهیم پرداخت. درباره تاثیر اشتباه بر مسئولیت کیفری که قانونگذار به عنوان یک قاعده کلی سکوت گذاشته است، بعضی از محققان حقوق کیفری فرانسه، آن را رافع تقصیر و نه مسئولیت کیفری شناخته و بحث در این باره را در باب عنصر روانی جرم مناسب دانسته ا ند. به عقیده آنها شبهه (جهل) در جرایم عمدی سوء نیت را زائل می کند و اساساً با وجود شبهه جرم تحقق پیدا نمی کند. زیرا انسانی که مشتبه است فاقد سوء نیت است. در آن دسته از جرایمی هم که فقدان سوء نیت از مرتکب رفع تقصیر نمی کند، عنصر روانی جرم خطای کیفری ناشی از بی احتیاطی و سهل انگاری است. در نظام حقوقی کشور ما نیز اگر علم را در کنار بلوغ، عقل و اختیار در زمره شروط عامه تکلیف بدانیم، بی گمان جهل فاعل به موضوع فعل و یا به حرمت آن تکلیف را از او ساقط می کند...

پیشگفتار

مقدمه

فصل اول- مفاهیم مسئولیت

مفاهیم مسئولیت

الف- مفهوم لغوی مسئولیت

ب- مفهوم کلی مسئولیت

ج- مسئولیت در قرآن کریم

د- مسئولیت اخلاقی

ه- مسئولیت اجتماعی

جنبه های فردی و اجتماعی مسئولیت در فقه

الف- جنبه فردی مسئولیت

ب- جنبه های اجتماعی مسئولیت در فقه

فصل دوم- مفاهیم مسئولیت کیفری

مفاهیم مسئولیت کیفری

مسئولیت واقعی و انتزاعی

مقایسه مسئولیت با تکلیف

تفاوت میان مسئولیت و مجرمیت

فصل سوم- سابقه تاریخی مسئولیت

سابقه تاریخی مسئولیت

الف- سابقه مسئولیت در قدیم الایام

بند اول- مختصات مسئولیت در قدیم الایام

ویژگی جمعی بودن مسئولیت

تسری مسئولیت به اجساد و حیوانات

موضوعی بودن مسئولیت

در ایران باستان

در روم باستان

در یونان باستان

ب- مسئولیت کیفری در دوران معاصر

فصل چهارم) مسئولیت کیفری در اسلام

مسئولیت کیفری در اسلام

الف- تعریف و خصوصیات مسئولیت کیفری در اسلام

ب- اصول حاکم بر مسئولیت کیفری در اسلام

بنداول- شخصی بودن مسئولیت کیفری

بند دوم- برقراری شرایط عمومی مسئولیت

بند سوم- اصل تساوی در مجازاتها

بند چهارم- اصل قانونی بودن مجازاتها

فصل پنجم) مسئولیت کیفری در مقررات جزایی ایران

مسئولیت کیفری در مقررات جزایی ایران

الف- در قانون مجازات عمومی مصوب 1304

ب- در قانون اقدامات تامینی مصوب 1339

ج- در قانون مجازات عمومی اسلامی 1352

د- مجازات اسلامی مصوب 1307

فصل ششم) حدود و قلمرو مسئولیت کیفری

حدود و قلمرو مسئولیت کیفری

بخش اول- اهلیت و انواع آن در حقوق جزا

الف- اهلیت جنایی

ب- اهلیت مادی یا واقعی

ج- اهلیت جزائی

مقایسه اهلیت جزایی با اهلیت جنایی

اهلیت جزایی و مسئولیت کیفری

بخش دوم- تقصیر و مسئولیت کیفری

قلمرو تقصیر در حقوق جزا

الف- تقصیر در قلمرو وسیع

بند اول- ادراک و اختیار، توأماً شرط اعتبار اراده

بند دوم- اختیار، شرط منحصر اعتبار اراده

ب- تقصیر در قلمرو محدود

ج- نقد و بررسی، ارزیابی نظریات

بخش سوم- اسناد و مسئولیت کیفری

انواع اسناد در حقوق جزا

الف- اسناد یا انتساب مادی

ب- اسناد یا انتساب معنوی

اسناد مادی و مسئولیت کیفری

اسناد معنوی و مسئولیت کیفری

فصل هفتم) ارکان اهلیت جزائی

ارکان و اهلیت جزایی

رکن اول- ادراک

الف- مفهوم ادراک و تمییز

ب- نقش ادراک در مسئولیت کیفری

ج- عقل در مفهوم ادراک

د- عقل در مقررات جزائی ایران

ه - عقل در حقوق جزائی اسلام

رکن دوم- اختیار

مفاهیم و کاربردهای اختیار

الف- اختیار در لغت

ب- اختیار در مفهوم فلسفی

بند اول- عنصر قدرت

بند دوم- عنصر اراده

ج- اختیار در مفهوم حقوقی

بند اول- مفهوم نقش اراده

نقش اراده در رکن مادی جرم

نقش اراده در رکن روانی جرم

بند دوم- مفاهیم گوناگون اختیار در حقوق

اختیارات در لغت

اختیار در تکالیف و جزائیات

رکن سوم- علم به قانون

الف- مفهوم قانون

بند اول- نص جزایی

بند دوم- عدم مشروعیت جزایی

ب- نقش علم به قانون

بند اول- علم به قانون، عنصر سازنده سوء نیت جزایی

بند دوم- علم به قانون جزا، شرط شمول قانون

بند سوم- علم به قانون، شرط ثبوت مسئولیت کیفری

بند چهارم- علم به قانون، شرط تحمل مجازات

فصل هشتم) صغر(کودکی) در مسئولیت کیفری

عوامل رافع مسئولیت کیفری

علل عدم مسئولیت کیفری

الف- علل توجیه کننده جرم یا علل مشروعیت

ب- عوامل رافع مسئولیت کیفری

ج- علل معافیت از مجازات یا معاذیر قانونی

طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت جزایی و وجوه افتراق آن با سایر علل

الف- طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت کیفری

بند اول- عوامل تام رافع مسئولیت جزایی

بند دوم- عوامل نسبی رافع مسئولیت جزایی

ب- وجوه افتراق با سایر علل عدم مسئولیت

بند اول- فرق عوامل رافع مسئولیت جزائی از علل مشروعیت

بند دوم- تفاوت میان علل عدم انتساب با معاذیر معاف کننده یا تخفیف دهنده مجازات

بند سوم- فرق بین عوامل عینی رافع مسئولیت کیفری و معافیت از مجازات

تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت نسبت به سایر شرکت کنندگان

تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت کیفری و مسئله مسئولیت مدنی

خصوصیات ضمنی قانون و عوامل عینی رافع مسئولیت کیفری

مقررات قانون ایران و خصوصیات ضمنی عوامل رافع مسئولیت کیفری

مجرم در برخورد با علل رافع مسئولیت

فصل نهم) جنون

کودکی و مسئولیت کیفری

تاریخچه ی مسئولیت کیفری اطفال

طفل کیست؟

مفهوم بلوغ

الف- مفهوم علمی بلوغ

ب- معیار بلوغ در قفسه

بند اول- معیار بلوغ در کتاب

بند دوم- معیار بلوغ در سنت

بند سوم- سخنان فقها در مورد علایم و سن بلوغ

اهمیت جرایم اطفال

مسئولیت جزایی اطفا

مسئولیت جزایی اطفال در مراحل مختلف طفولیت و امتیازات هر دوره

الف- مسئولیت جزایی اطفال غیرممیز

ب- مسئولیت جزایی اطفال ممیز

ج- مسئولیت جزائی اطفال در مرحله بلوغ

مسئولیت جزایی اطفال در قوانین ایران

الف- قانون مجازات عمومی ایران مصوبات 1304

ب- قانون مجازات عمومی مصوب 1352

ج- قانون مجازات اسلامی مصوب 1361

مسئولیت اجزایی اطفال در اسلام

الف- بلوغ

ب- ادراک یا تمیز

بند اول- حقوقی

بند دوم- جزائیات

سن تمییز در حقوق جزای اسلام

الف- سن عدم مسئولیت جزایی

ب- سن مسئولیت جزایی نسبی

ج- سن مسئولیت جزایی کامل

فصل دهم) جنون

جنون

سابقه تاریخی عدم مسئولیت جزایی مجائین

جنون از مسایل موضوعی است

تعریف جنون

انواع جنون

اول- اختلالات سیستم عصبی

دوم- جنون اخلاق

سوم- دیوانگی ناشی از مصرف بی رویه مشروبات الکلی و مواد مخدر

ارزیابی یا نحوه احراز جنون

الف- کارشناس روانی

ب- همکاری کارشناس و قاضی

جنون در قوانین سابق جزایی ایران

جنون در قانون مجازات اسلامی

ضوابط قانونی حاکم بر مفاهیم جنون

آثار جنون

لزوم احراز جنون در حال ارتکاب جرم

الف- تقارن جنون یا جرم

ب- تلازم جنون یا جرم

ج- جنون کامل

تأدیب مجنون

تشریفات اداری نگاهداری مجنون

مسئولیت مدنی مجنون

فصل یازدهم) جبر و اشتباه

بخش اول- مفاهیم اجبار

الف- تعریف اجبار

ب- اجبار و اختیار

ج- اجبار و اکراه

د- خلاصه تفاوت های اجبار با اکراه و جنون و اضطرار

بند اول- تفاوت اجبار و اکراه

بند دوم- تفاوت اجبار و جنون

بند سوم- تفاوت اجبار و اضطرار

بخش دوم- انواع مختلف اجبار

الف- اجبار مادی

بند اول- علل اجبار مادی

بند دوم- شرائط اجبار مادی

اجبار مادی با منشأ درونی

ب- اجبار معنوی

بند اول- اجبار معنوی خارجی

شرایط اجبار معنوی خارجی

بند دوم- اجبار معنوی داخلی

نقش انگیزه شرافتمندانه در مسئولیت کیفری

نقش تحریک در مسئولیت کیفری

تحقیق اجبار در جرائم قابل تعزیر

بخش سوم- بررسی اجبار در قوانین جزایی ایران

الف- قانون مجازات عمومی

ب- اجبار در قانون مجازات اسلامی

ضوابط قانونی حاکم بر اجبار

الف- اکراه در قتل

ب- جرم باید از مجازات های تعزیری باشد

ج- اجبار در غیر مورد تعزیرات

شرایط اجبار رافع مسئولیت جزایی

مسئولیت مدنی در زمینه اجبار

فصل دوازدهم- جهل و اشتباه

بخش اول- مفاهیم جهل

تعریف اشتباه

مقایسه مفهوم جهل و اشتباه و موارد مشابه آن

الف- جهل

ب- اشتباه

ج- غلط

د- خطا

ه - سهو

و- غفلت

ز- نسیان

تفاوت میان جهل و نسیان

جایگاه اشتباه در حقوق جزا

الف- اشتباه در قانون

ب- اشتباه در عمل

بخش دوم- انواع جهل در اعمال حقوق عرفی

الف- جهل مرکب

ب- جهل بسیط (شبهه)

بخش سوم- انواع جهل و جایگاه آن در فقه شیعه

الف- جهل و شبهه حکمیه

ب- جهل و شبهه موضوعیه

ج- جهل تقصیری

د- جهل قصوری

بخش چهارم- جایگاه جهل در حقوق اسلامی

الف- جایگاه در جرائم مستوجب حد

ب- جایگاه جهل و شبه در جرایم مستوجب قصاص و دیات

ج- جایگاه جهل، شبهه در جرائم مستلزم تعزیرات

بخش پنجم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در حقوق جزای عرفی

الف- تأثیر جهل حکمی بر مسئولیت کیفری

ب- تأثیر جهل موضوعی بر مسئولیت کیفری

بخش ششم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در حقوق اسلامی

الف- ادله و مستندات تأثیر جاهل بر مسئولیت کیفری

بند اول- ادله برائت

بند دوم- قاعده درأ

بند سوم- روایات وارده در مورد معذور بودن جاهل

ب- ادله و مستندات عدم تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری

بند اول- قاعده اشتراک احکام میان عامل و جاهل

بند دوم- قاعده وجوب تعلم احکام

بند سوم- فرض عالم بودن افراد به احکام اسلامی

ج- اَلجَمعْ مَهما اَمکَن اُولی مِنَ الطَّرح(جمع عرفی میان ادله بهتر از رد کردن آنهاست)

بخش هفتم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در قوانین و مقررات جزایی ایران

الف- تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در جرائم مستوجب حد

جرم زنان

حد مسکر

جرم سرقت

ب- تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در جرائم مستوجب قصاص

بند اول- اشتباه در هدف (اشتباه در شخص طرف)

بند دوم- اشتباه در هویت مجنی علیه (اشتباه در شخصیت)

ج- تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در جرائم مستوجب دیه

بند اول- جهل حکمی

بند دوم- جهل موضوعی

خلاصه بحث

فهرست منابع و مآخذ

خرید و دانلود آنی فایل

به اشتراک بگذارید

Alternate Text

آیا سوال یا مشکلی دارید؟

از طریق این فرم با ما در تماس باشید